จิตรกร/ประติมากร/ศิลปิน
 
       ผู้สร้างสรรค์ภาพสองมิติ ด้วยกระบวนการจากจินตนาการ: ร่างแบบจำลอง ย่อแบบ ขยายแบบ และใช้เทคนิคทางจิตรกรรม เช่น การใช้สีน้ำ สีน้ำมัน หรือสีชนิดอื่นๆ ให้ออกมาเป็นผลงาน ซึ่งอาจเป็นภาพเหมือน ภาพบุคคลสำคัญ ภาพวิวทิวทัศน์ ภาพนามธรรม หรือภาพอื่นๆ รวมถึงการคัดเลือกวัสดุและกรรมวิธีที่เหมาะสมกับงานจิตรกรรมแต่ละประเภท ซึ่งขึ้นอยู่กับความสามารถเฉพาะบุคคล
 
ลักษณะงานที่ทำ
1. รับฟังความต้องการของลูกค้า ว่าต้องการภาพประเภทใด ชื่อภาพอะไร และจะประดับภาพไว้ที่ไหน จากนั้นจึงให้คำปรึกษาแนะนำแก่ลูกค้า
2. ศึกษาข้อมูล รายละเอียดของงาน ถ้าเป็นงานชิ้นใหญ่ อาจต้องร่างภาพตัวอย่างให้ดูเพื่อรับฟังความคิดเห็น
3. ศึกษาสถานที่ที่ลูกค้าต้องการติดตั้งภาพ เพื่อกำหนดขนาดของภาพและจำนวนภาพ
4. สรรหาวัตถุดิบ หรือแสวงหาแหล่งวัสดุต่างๆ มาใช้ในการประกอบการทำงาน 
5. เสนอประมาณราคา ค่าวัสดุ ค่าจ้างวาดภาพพร้อมกับกำหนดเวลาการทำงาน
6. ลงมือวาดภาพ ถ้าภาพใหญ่มากลูกค้าอาจขอชมผลงานเป็นระยะ
7. ช่วยให้คำแนะนำลูกค้าในเรื่องของกรอบรูปภาพ และประเภทของวัสดุที่เหมาะสมสอดคล้องกับอาคาร 
สถานที่ติดตั้ง และรสนิยมของลูกค้า
8. ให้คำแนะนำเรื่องการติดตั้งภาพให้เหมาะสม เพื่อทำให้อาคารหรือสถานที่ติดตั้งมีบรรยากาศตรงตามที่ลูกค้าต้องการ และเป็นที่พึงพอใจของผู้พบเห็น
 
สภาพการจ้างงาน
       จิตรกรจะได้รับอัตราค่าจ้างวาดรูปตามขนาดของภาพ เนื้อเรื่อง รายละเอียดในการวาดภาพ สถานที่ติดตั้งภาพ ชื่อเสียงและฝีมือของจิตรกร
       แกลลอรี่ เป็นสถานที่หนึ่งที่รับภาพต่างๆ ไปจำหน่ายให้กับนักท่องเที่ยวหรือผู้ชอบภาพเขียนทั่วไป ภาพเขียนที่ได้รับความนิยมจะขึ้นอยู่กับกระแสสถานการณ์ และความชื่นชอบของลูกค้า ปัจจุบันคนไทยมีความสนใจจัดหาภาพไปประดับในบ้านเรือน อาคาร สำนักงานมากขึ้น ภาพเขียนจะมีผู้สนใจซื้อ ต่อเมื่อฐานะของผู้ซื้อมีความพร้อม และเมื่อภาวะเศรษฐกิจของประเทศดีขึ้น ผู้ที่เพิ่งประกอบอาชีพนี้ และมีฝีมือในการวาดภาพอาจได้รับเงินเดือนประจำจากแกลลอรี่โดยอาจมีข้อตกลง เช่น ผลิตงานให้แกลลอรี่แห่งนั้นแห่งเดียว
       ตัวแทนจำหน่าย เป็นอีกอาชีพหนึ่งที่เข้ามาช่วยให้จิตรกรมีโอกาสขายภาพได้มากขึ้น โดยนำผลงานของจิตรกรประเภทต่างๆ ไปเสนอให้ลูกค้าเลือกชม ถ้าลูกค้าพอใจผลงานของจิตรกรก็จะมีการจ้างให้วาดภาพหรือซื้อขายเกิดขึ้น โดยตัวแทนจำหน่ายจะได้รับผลตอบแทนประมาณ 20 เปอร์เซ็นต์ หรือตามข้อตกลง
       จิตรกรอาจได้รับการว่าจ้างจากลูกค้าให้ออกแบบภาพ เพื่อไปเป็นส่วนประกอบการผลิตสินค้าที่ทำให้สินค้านั้นมีมูลค่าเพิ่ม ดังนั้นราคาในการออกแบบต้นฉบับ จึงขึ้นอยู่กับเงื่อนไขการตกลงซึ่งอาจต้องใช้ข้อกฎหมายมาประกอบในการทำสัญญาว่าจ้างให้ชัดเจน 
       ถ้าประกอบอาชีพอิสระ จะไม่มีสวัสดิการค่ารักษาพยาบาลใดๆ ดังนั้น จึงควรระมัดระวังในขณะปฏิบัติงาน เช่น การขึ้นไปวาดภาพในที่สูงๆ และควรบริหารจัดการการเงินที่ได้รับมาอย่างเหมาะสมเพื่อใช้ผลิตงานสำหรับการแสดงผลงานของตนเองอย่างต่อเนื่องต่อไป
 
สภาพการทำงาน
       อาจทำงานทั้งในห้องทำงานขนาดเล็กที่จัดเป็นสัดส่วน มีอุปกรณ์ เครื่องใช้ทำงานครบถ้วนไปจนถึงสตูดิโอ ศาลา โบสถ์ อาคารขนาดใหญ่ หรืออาจต้องออกไปนอกสถานที่ตามเงื่อนไขที่ตกลงกับผู้ว่าจ้างการทำงานอาจทำงานคนเดียว หรือทำงานเป็นทีม ขึ้นอยู่กับขนาดของภาพ และกำหนดเวลา โดยต้องเตรียมจัดหาวัสดุอุปกรณ์ในการวาดภาพให้พร้อมด้วยตัวเอง เวลาในการทำงานส่วนมากจะเป็นเวลาที่ผู้ประกอบอาชีพนี้มีความพอใจในการทำงานโดยคำนึงถึงกำหนดเวลา ตามที่ตกลงกันไว้ 
       ภาพบางชิ้น ที่มีเนื้อหายากเช่นภาพประเพณี วรรณคดี หรือศาสนาจิตรกรภาพไทยอาจต้องใช้เวลาประมาณ 2 – 6 เดือน หรืองานบางประเภทอาจใช้เวลาเป็นปีๆ จึงจะแล้วเสร็จ 
 
คุณสมบัติผู้ประกอบอาชีพ
มีความคิดสร้างสรรค์
มีความตั้งใจอดทน มีความรับผิดชอบสูง
มีมนุษยสัมพันธ์ดี 
ขยันค้นคว้า ศึกษาหาข้อมูลทั้งในด้านวิชาชีพ และด้านการตลาด 
มีความรู้จริงในวิชาชีพ สรรค์สร้างผลงานให้มาตรฐาน
มีใจเปิดกว้าง ยืดหยุ่น 
มีความเป็นนักประชาสัมพันธ์
 
การเตรียมความพร้อมสู่อาชีพ
       ผู้ที่จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนต้นหรือเทียบเท่า อาจเข้าศึกษาต่อในสายประโยควิชาชีพ ในโรงเรียนหรือวิทยาลัยของรัฐและเอกชนทั่วประเทศ ที่มีการเรียนการสอนวิชาสถาปัตยกรรม ช่างศิลป์ วิจิตรศิลป์ และสามารถศึกษาต่อจนถึงระดับประโยควิชาชีพชั้นสูง
       สำหรับผู้จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายควรเข้าเรียนต่อในระดับอุดมศึกษาโดยสามารถเลือกคณะจิตรกรรม ศิลปกรรม สถาปัตยกรรม อุตสาหกรรมศิลป์ ของสถาบันการศึกษาและมหาวิทยาลัยทั่วภูมิภาคที่มีการเปิดสอน เป็นต้น
       ประชาชนทั่วไปที่สนใจประกอบอาชีพนี้อาจเข้ารับการอบรมหลักสูตรการวาดภาพจาก วิทยาลัยช่างศิลป์ หรือมหาวิทยาลัยต่างๆ หรือองค์กรวัฒนธรรมระหว่างประเทศต่างๆ ทั้งในกรุงเทพและต่างจังหวัดที่เปิดอบรมทุกภาคฤดูร้อน หรือในช่วงเวลาพิเศษ จากนั้นอาจติดต่อขอให้อาจารย์หรือศิลปินผู้หนึ่งผู้ใดเป็นครูผู้สอนแนะนำเป็นส่วนตัว เพื่อขอคำแนะนำติชมในการพัฒนาทักษะ ฝีมือ และแหล่งในการศึกษาหาความรู้อย่างถูกวิธีต่อไป
 
โอกาสในการมีงานทำ
       องค์กรภาครัฐได้มีการสนับสนุนส่งเสริมศิลปินโดยการจัดการประกวดแข่งขันตราสัญลักษณ์และจิตรกรรมสาขาต่างๆ มากขึ้น อีกทั้งยังมีการทำประชาสัมพันธ์งานเหล่านี้อย่างทั่วถึง ดังนั้นจึงมีลูกค้าทั้งในประเทศและต่างประเทศจากองค์กรขนาดใหญ่ ภาครัฐและเอกชนให้ความสนใจว่าจ้างและหาซื้อภาพจากศิลปินไทยไปประดับเพื่อส่งเสริมความสวยงาม ความเป็นเอกลักษณ์ ของสถานที่ทำงานซึ่งสามารถบ่งบอกฐานะ รสนิยมและความสนใจทางวัฒนธรรมของผู้บริหารองค์กร หรืออาจได้รับการว่าจ้างให้ออกแบบตราสัญลักษณ์ต่างๆ ขององค์กรมากขึ้น ปัจจุบันได้มีการรวบรวมประวัติและผลงานของผู้ประกอบอาชีพนี้ที่มีชื่อเสียงไว้ค่อนข้างสมบูรณ์ซึ่งสะดวกต่อการค้นหาของลูกค้า ดังนั้นผู้สนใจประกอบอาชีพนี้อาจหาช่องทางแนะนำผลงานภาพวาดหรืองานศิลปกรรมต่างๆ ของตน ด้วยการประชาสัมพันธ์ผ่านสื่อพาณิชยกรรมอิเล็กทรอนิกส์ เพื่อให้ผู้สนใจหาซื้อผลงานด้วยการสั่งซื้อทางเว็บไซต์
 
โอกาสความก้าวหน้าในอาชีพ
       สำหรับผู้เริ่มประกอบอาชีพนี้ การประชาสัมพันธ์ผลงานของตนเองเป็นสิ่งจำเป็น ดังนั้นจึงควรบริหารการจัดเก็บข้อมูลแฟ้มภาพของตนเองให้ทันสมัยอยู่เสมอ โดยอาจใช้ระบบคอมพิวเตอร์เข้าช่วยจัดเก็บรวบรวมผลงานที่สามารถนำเสนอประชาสัมพันธ์ต่อลูกค้า ผู้สนใจทั่วไป หรือสื่อมวลชน หรืออาจติดต่อเว็บไซต์ที่จัดขายสินค้าในหมวดศิลปะภาพวาด
       การเข้าร่วมแสดงผลงานกับจิตรกรที่ประสบความสำเร็จ หรือจัดงานแสดงภาพวาดของตนเองโดยอาจขอความสนับสนุนจากองค์กรของรัฐ เอกชน หรือสื่อมวลชนที่ให้ความสนใจอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยเพิ่มโอกาสการขายงานหรือภาพวาดได้มากขึ้น
       ผู้ประกอบอาชีพนี้ในสถาบันการศึกษา หรือรับราชการเป็นอาจารย์สอนในภาควิชาสาขาต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เมื่อทำงานได้ระยะหนึ่ง สามารถลาศึกษาต่อในระดับปริญญาโท หรือปริญญาเอก เพื่อก้าวขึ้นไปสู่สายงานบริหาร เช่น เป็นหัวหน้าหน่วยงาน ผู้อำนวยการ ถ้าเป็นอาจารย์อาจได้รับเลื่อนตำแหน่งเป็นหัวหน้าภาควิชาจนถึงคณบดี
 
ตัวอย่างมหาวิทยาลัยและคณะที่เปิดสอน
1. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย คณะศิลปกรรมศาสตร์
2. มหาวิทยาลัยขอนแก่น คณะศิลปกรรมศาสตร์ สาขาวิชาทัศนศิลป์
3. มหาวิทยาลัยขอนแก่น คณะศึกษาศาสตร์ สาขาวิชาศิลปศึกษา
4. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ คณะวิจิตรศิลป์
5. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ คณะศึกษาศาสตร์ สาขาวิชาศิลปศึกษา
6. มหาวิทยาลัยนเรศวร คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สาขาวิชาออกแบบทัศนศิลป์
7. มหาวิทยาลัยบูรพา คณะศิลปกรรมศาสตร์ สาขาวิชาจิตรกรรม
8. มหาวิทยาลัยบูรพา  คณะศึกษาศาสตร์ สาขาวิชาการสอนศิลปะ 
9. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม คณะศิลปกรรมศาสตร์ สาขาวิชาทัศนศิลป์
10. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ คณะศิลปกรรมศาสตร์
11. มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ 
12. มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ คณะศึกษาศาสตร์  วิชาเอกศิลปศึกษา
13. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์ วิทยาลัยเพาะช่าง สาขาจิตรกรรม ประติมากรรม
14. มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สาขาวิชาออกแบบทัศนศิลป์
15. มหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สาขาวิชาศิลปกรรม
16. มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สาขาวิชาทัศนศิลป์
17. มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา คณะศิลปกรรมศาสตร์ สาขาวิชาจิตรกรรม 
18. มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สาขาวิชาศิลปกรรม(ทัศนศิลป์) 
19. มหาวิทยาลัยกรุงเทพ คณะศิลปกรรมศาสตร์ สาขาวิชาทัศนศิลป์
20. มหาวิทยาลัยศิลปากร คณะมัณฑนศิลป์
 
ที่มา: กองส่งเสริมการมีงานทำ